Oorzaken van stress en burn-out
Oorzaken van stress en burn-out
Bij het ontstaan van het een burn-out is er maar zelden sprake van slechts één oorzaak. Meestal is het een gevolg van een aantal factoren. We maken onderscheid tussen werk-gerelateerde factoren, privé gerelateerde factoren, persoonlijkheidsfactoren en maatschappelijke factoren.
Werk
Een reden voor het ontstaan van stress en burn-out is een toenemende en aanhoudende werkdruk, waarbij er steeds minder tijd is voor rust en ontspanning. Hierbij speelt ook een rol, dat werk en privé steeds meer door elkaar lopen. Je kunt meer thuis werken en je bent tegenwoordig altijd en overal bereikbaar. Het gevaar is dat het werk ’s avonds en in het weekend gewoon doorgaat.
Maar er zijn veel meer werk-gerelateerde factoren die een rol kunnen spelen. Een sociaal onveilige werkomgeving, een extreem prestatie gerichte cultuur, een reorganisatie, een gemis aan waardering of werk dat gewoon niet bij je past. Ook dat kunnen oorzaken zijn van overmatige stress.
Persoonlijkheidskenmerken
In de visie van Instatera ligt de belangrijkste oorzaak van overspanning en burn-out in de persoonlijkheidskenmerken van mensen. Waarom krijgt de ene persoon die hetzelfde werk doet bij dezelfde organisatie wel en de ander geen stress gerelateerd klachten?
Het heeft te maken met bepaalde karaktereigenschappen die te veel of juist te weinig zijn ontwikkeld. Perfectionisme, een groot verantwoordelijkheidsgevoel, please-gedrag, moeite hebben met grenzen aangeven, of een laag zelfbeeld zorgen ervoor dat iemand sneller stress ervaart. Het zijn stuk voor stuk kernkwaliteiten maar als er “te” voor komt te staan en de tegenhanger is onvoldoende ontwikkeld, dan krijg je op den duur klachten.
Tegenover een groot verantwoordelijkheidsgevoel (waar niets mis mee is) hoort het vermogen om “los te kunnen laten”. Tegenover hard werken hoort het vermogen om uit te kunnen rusten en even niets te doen. Tegenover goed voor anderen zorgen staat het vermogen om ook goed voor jezelf te zorgen. Als daarin de balans ontbreekt kan dit leiden tot stress gerelateerde klachten.
De maatschappij en social media
In onze huidige maatschappij is het tegenwoordig vanzelfsprekend, dat zowel mannen als vrouwen werken en dit combineren met een gezin. Dit betekent dat beiden (te) veel ballen in de lucht moeten houden.
Door social media wordt het beeld geschetst dat iedereen succesvol is , alles tegelijk kan en dat je dan ook nog tijd kunt hebben voor een druk sociaal leven en de meest geweldige vakanties. Vooral jongere generaties ervaren een sociale druk om aan dit beeld te voldoen.
Social media, de mobiele telefoon en de verslavende werking van games zorgen ervoor dat steeds meer mensen te veel tijd achter een scherm doorbrengen. Het risico van overprikkeling is hierdoor veel groter geworden. Ons brein (en ons lijf zelf ook) heeft behoefte aan “even niets”. Pas als we even niets doen kan namelijk alle informatie die we bewust en onbewust tot ons nemen worden verwerkt. Als die ruimte ontbreekt loopt ons hoofd vol en raken we overprikkeld.
Aangezien vooral de jongere generaties veel tijd online doorbrengen zien we de gemiddelde leeftijd van een burn-out behoorlijk dalen.
Privé leven
Stress komt niet alleen voor op het werk maar ook thuis. Relatieproblemen, financiële zorgen, de opvoeding van kinderen, ziekte van een dierbare, mantelzorg voor een naaste of gewoon een te drukke sociale agenda kan eveneens zorgen voor stress. Gaat het alleen thuis niet zo lekker maar loopt het op het werk op rolletjes dan leidt dat niet altijd direct tot klachten. Vaak is er sprake van een samenloop van stressoren in de privé-sfeer gecombineerd met stressoren op het werk waardoor klachten ontstaan.